IDFA maakt selecties bekend voor Luminous, Frontlight, Paradocs en IDFA on Stage

Het International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA) is zeer verheugd om de titelselecties bekend te maken voor de première-secties Luminous en Frontlight, naast de titels voor het live cinemaprogramma IDFA on Stage en het experimentele Paradocs. IDFA presenteert daarnaast met trots Contagious & Queer, een programma samengesteld door Simon(e) van Saarloos. Tot slot kondigt het festival het thema voor de 17e editie van DocLab aan: Phenomenal Friction. De 36e editie van IDFA vindt plaats van 8 tot 19 november 2023 in Amsterdam.

De sectie Luminous presenteert een breed scala aan stijlen en formalistische benaderingen, van observerend tot persoonlijk en experimenteel. De selectie bestaat dit jaar uit 23 titels, waarvan maar liefst 22 wereldpremières en internationale premières. Verschillende films vertellen krachtige feministische verhalen. Door middel van levendige herinneringen en een schat aan archiefbeelden nodigt Helke Sander: Cleaning House van Claudia Richarz het publiek uit om het werk en activisme van de filmmaker en feministe opnieuw te bekijken. Atirkül in the Land of Real Men van Janyl Jusupjan vertelt het ontroerende verhaal van eeuwenoude Centraal-Aziatische tradities en de strijd van een Kirgizische vrouw die vastbesloten is zich te verzetten tegen de rollen die haar worden opgelegd en besluit om een ander pad te kiezen.  

De selectie omvat ook een genuanceerd en veelzijdig beeld van inheemse gemeenschappen en de hedendaagse effecten van de koloniale geschiedenis. Tegen de achtergrond van de onafhankelijkheidsstrijd van Suriname vertelt filmmaker Tessa Leuwsha in Mother Suriname – Mama Sranan het levensverhaal van haar grootmoeder aan de hand van archiefbeelden. Door parallellen te trekken tussen de migratie van de Cuvivi-vogel en die van de inheemse gemeenschappen schetst Joe Houlberg Silva's Ozogoche een grimmig beeld van de gevolgen van de klimaatcrisis langs de Ozogoche-meren in de Andes. Deze film ontving in 2022 steun van het IDFA Bertha Fund.  

De sectie Frontlight bestaat uit achttien films waarin de waarheid kritisch tegen het licht wordt gehouden en op artistieke wijze wordt stilgestaan bij de urgente problemen van deze tijd. Bij zestien van de geselecteerde titels gaat het om wereldpremières of internationale premières.  

Stamped from the Beginning van Roger Ross Williams staat vanuit een brede invalshoek stil bij belangrijke (sociaal-)politieke gebeurtenissen en verkent het duistere verleden en de grimmige realiteit van hedendaags racisme in de Amerikaanse samenleving. Invisible Nation van Vanessa Hope geeft een ongekend inkijkje in het leven van de eerste vrouwelijke president van Taiwan, Tsai Ing-wen, en schetst de strijd van haar land voor het recht op een onafhankelijk bestaan. Son of the Mullah van Nahid Persson volgt activist en journalist Roholla Zam tijdens zijn dappere en levensgevaarlijke strijd om de corruptie en hypocrisie van het Iraanse regime aan de kaak te stellen.  

En Copa 71 van Rachel Ramsey en James Erskine legt de diepgewortelde vooroordelen tegen vrouwen in de sport bloot en vraagt zich af waarom het mateloos populaire, maar onofficiële WK voetbal voor vrouwen van 1971 uit de sportgeschiedenis werd geweerd.  

Andere films verleggen het perspectief om de wereld van dichterbij te bekijken. Vanuit het oogpunt van een burgerjournalist aan het front neemt de film Donga van Muhannad Lamin ons mee langs twaalf jaar Libische geschiedenis en de nasleep van de revolutie aan de hand van videofragmenten. Ralf Bücheler legt In Wolf Country de terugkeer van de wolf naar Duitsland vast en de polariserende en politiek beladen debatten die daarop volgen uit naam van de veiligheid – maar wie proberen we eigenlijk te beschermen? 

Met het thema Phenomenal Friction onderzoekt IDFA’s nieuwemediaprogramma weerstand in al zijn vormen. Het tentoonstellingsprogramma nodigt het publiek uit om verder te kijken dan alleen technologische efficiëntie en gemak, om de weerstand te verkennen die creativiteit voortstuwt en het dilemma dat de complexiteit van het leven blootlegt. Het aanbod bestaat uit meer dan 30 interactieve en meeslepende documentaireprojecten die nieuwe technologie op vernieuwende en innovatieve manieren gebruiken of becommentariëren. De volledige lijst met geselecteerde projecten en werken voor IDFA DocLab zal op 18 oktober bekendgemaakt worden.

Met het meest interdisciplinaire aanbod tot nu toe presenteert IDFA on Stage een grensverleggend programma van live bioscoopevenementen, met negen projecten die een brug slaan tussen film, nieuwe media en podiumkunsten. Een van de hoogtepunten is Simple as ABC #7: The Voice of Fingers van Thomas Bellinck, een multimediale performance en documentair theaterstuk dat vingerafdruktechnologie onderzoekt als een controle-instrument en symbool voor ongelijkheid. 

Nirit Peled verkent de raakvlakken tussen documentaire kunst en nieuwe media in (this conversation is) Off The Record en biedt een meeslepende, performatieve lezing die de complexiteit onthult van de algoritmes die de Nederlandse politie inzet om jeugdcriminaliteit te voorspellen. In de meeslepende dansvoorstelling One Two nodigt Christian Bakalov het publiek uit om mee te doen aan een oerritueel met muziek, ritmische ademhaling en volledige duisternis. Bobby Moser en Gennady Baranov biedt met de wereldpremière van The Last Year of Darkness – Live Edit Party een multimedia-ervaring die gebruik maakt van live montage van ruim 600 uur beeldmateriaal van de veelgeprezen film van Ben Mullinkosson waarin muziek en optredens van de ondergrondse clubscene van Chengdu in China voor het voetlicht worden gebracht.  

Het IDFA queerprogramma heet dit jaar Contagious & Queer en is opnieuw samengesteld door Simon(e) van Saarloos. Door queerheid te onderzoeken als een aanstekelijke onvermijdelijkheid én door queerheid los te laten, zal het programma verder gaan dan het simpelweg verdedigen van queer- en translevens en hun ervaring. Het interdisciplinaire programma zal zich zes dagen lang ontvouwen in het IDFA Vondelparkpaviljoen en omvat een selectie van filmvertoningen, workshopsessies, optredens en nog veel meer. Het volledige Contagious & Queer-programma wordt binnenkort bekendgemaakt.  

Er zijn tien werken uitgekozen voor Paradocs waarin de experimentele documentairekunst van het afgelopen jaar aan bod komt. Diverse veelbelovende kunstenaars presenteren een afwisselende line-up waarin uiteenlopende expressievormen aan bod komen. De veelgeprezen beeldend kunstenaar Fiona Tan maakt gebruikt van film in Dearest Fiona, een archiefwerk dat de brieven van haar vader, geschreven in de jaren ‘80, en eeuwenoude scènes, op suggestieve wijze verbindt met het heden. Samsara van Lois Patiño legt door middel van geluid en licht de zintuiglijke reis naar reïncarnatie vast.

Aanstormende kunstenaars gaan dit jaar in Paradocs op vernieuwende wijze om met de werkelijkheid. Saleh Kashefi presenteert in And How Miserable Is the Home of Evil een ingebeelde beleving van de werkelijkheid: echte beelden van de Iraanse leider van de Islamitische Republiek worden getoond in een fictieve ondergang.

Tot slot zijn er nieuwe titels toegevoegd aan de eerder aangekondigde secties Best of Fests en Signed, en aan het focusprogramma Fabrications.