Over de waarschuwingslabels die soms op magnetrons zijn geplakt, wordt vaak lacherig gedaan: typisch Amerikaans om gebruikers op het hart te drukken niet hun huisdier in het apparaat te stoppen. Maar de disclaimers die aan films voorafgaan en die we bijna onopgemerkt voorbij laten gaan, zijn vaak nog veel absurder. “Let op, dit is niet de werkelijkheid”, is een heel gangbare. Maar producenten, distributeurs en bioscoopeigenaren dekken zich in tegen een veel breder scala van vermeende vergrijpen: zoenen tussen mensen van hetzelfde geslacht, special effects, drugsgebruik, geweld, onveiligheid en zelfs het cinematografische experiment.
De angst om verkeerd begrepen te worden en daarvoor te moeten boeten, gaat terug tot het begin van de filmgeschiedenis. Dat blijkt uit disclaimers die de periode 1874-2022 beslaan. De toon van de ritmische opsomming van waarschuwingen is hoogst ironisch. Maar gaandeweg bekruipt je het gevoel dat de juridische dwangbuis erop uit is om de unieke kracht van film – de verbeelding van het ongekende en de ‘suspension of disbelief’ – kapot te maken.
Stills
