In 1970 komt Salvador Allende aan de macht in Chili als eerste socialistische president. Patricio Guzmán filmt in diens eerste regeringsjaar de gevolgen van deze omwenteling en de impact ervan op de bevolking. Zo nationaliseert Allende de mijnen en geeft hij de steenrijke eigenaren het nakijken, tot blijdschap van zijn aanhangers, terwijl de aandelenbeurs keldert en de rijke bovenlaag van de bevolking het land verlaat.
Guzmán gaat in zijn eerste lange documentaire op pad: hij laat oorspronkelijke bewoners aan het woord die hun gekoloniseerde gebied terugeisen, interviewt mijnwerkers, vissers en fabrieksarbeiders die vrijuit vertellen over hun werkomstandigheden en toont de opgebloeide hoop op een beter leven.
The First Year werd het eerste deel in een trilogie (met October’s Response en The Battle of Chile) over Allende’s regering, eindigend met de coup van 1973. Guzmán schoot de film met een zeer bescheiden budget, op 16mm zonder synchroon geluid. De bijzondere, van dichtbij gefilmde opnames bereiken een hoogtepunt met beelden van het bezoek van een ontspannen babbelende Cubaanse leider Fidel Castro en de lyrische reacties daarop van toegestroomde Chilenen.
